ارتباط تاب‌آوري و بار مراقبتي مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شيمي‌درماني

بحران‌هايي نظير ابتلاي کودک به سرطان و شيمي‌درماني مي‌تواند منجر به از بين رفتن انسجام رواني و کاهش سطح تاب‌آوري در مادران اين کودکان شود که ممکن است بر بار مراقبتي مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شيمي‌درماني نيز تأثيرگذار باشد؛ لذا اين مطالعه باهدف تعيين ارتباط تاب‌آوري و بار مراقبتي مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شيمي‌درماني در بيمارستان‌هاي آموزشي دانشگاه ايران انجام شد.
مواد و روش کار: در اين مطالعه توصيفي که از نوع مقطعي- همبستگي است، 123 مادر کودک مبتلا به سرطان تحت شيمي‌درماني مراکز آموزشي درماني حضرت علي‌اصغر (ع) و حضرت رسول اکرم (ص) با روش نمونه‌گيري در دسترس موردبررسي قرار گرفتند. ابزار گرداوري اطلاعات در اين مطالعه پرسشنامه اطلاعات فردي –اجتماعي مادران و کودکان، مقياس سنجش تاب‌آوري Conner و Davidson (2003) و پرسشنامه بار مراقبتي والدين Zarit و همکاران (1980) بود. داده‌ها پس از جمع‌آوري توسط نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 22 و با به‌کارگيري آزمون‌هاي آماري توصيفي و استنباطي (آزمون t مستقل و ضريب هم‌بستگي پيرسون و تحليل رگرسيون) مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. سطح معناداري براي تمامي داده‌ها 05/0 در نظر گرفته شد.
يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي مطالعه حاضر ميانگين سني مادران موردمطالعه 56/7 ± 05/36 سال بود. ميانگين نمره‌ي کل تاب‌آوري مادران 19/21 ±01/71 بود که نشان‌دهنده سطح تاب‌آوري متوسط مادران موردمطالعه بود. بار مراقبتي در 9/43 درصد مادران در سطح پايين و در 5/32 درصد در سطح متوسط بود. ميانگين و انحراف معيار نمره‌ي کل بار مراقبتي مادران 79/19 ± 05/27 بود. بين ميانگين نمره تاب‌آوري مادران با ميانگين نمره بار مراقبتي ارتباط آماري معناداري وجود داشت (001/0 >P). هم‌چنين يافته‌ها نشان داد بين ميانگين نمره‌ي تاب‌آوري و سطح تحصيلات مادران ارتباط معنادار وجود داشت (03/0=P) و بين ميانگين نمره تاب‌آوري مادران و تعداد فرزند ارتباط معکوس وجود داشت (01/0=P). بين ميانگين نمره‌ي بار مراقبتي مادران و سطح درآمد ارتباط معنادار وجود داشت (009/0=P).
بحث و نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه نشان مي‌دهد که سطح تاب‌آوري در مادراني که از کودکان تحت شيمي‌درماني ناشي از سرطان مراقبت مي‌کنند متوسط است. همچنين با توجه به عوامل جمعيت شناختي مادران و کودکان مرتبط با تاب‌آوري و بار مراقبتي و ارتباط بين بار مراقبتي مادران و تأثير تاب‌آوري بر بار مراقبتي آن‌ها، اين مطالعه پيشنهاد مي‌کند برنامه‌هايي براي آموزش و ارائه خدمات پرستاري براي اين مادران طراحي و اجرا شود. چنين برنامه‌هايي باهدف کاهش بار مراقبتي آن‌ها و ارتقاي تاب‌آوري انجام مي‌شود..